تست حساسیت پوستی یک روش پزشکی است که برای تشخیص واکنش های آلرژیک یا حساسیت های پوستی به مواد مختلف مانند گرده، پشم حیوانات یا داروها انجام می‌شود. تست حساسیت پوستی به روش های مختلفی مانند تست پچ، تست پریک و تزریق زیرپوستی برای شناسایی عواملی ایجاد آلرژی یا واکنش های غیرطبیعی ، استفاده می‌شود و نتایج آن به پزشک کمک می‌کند تا درمان مناسب برای آلرژی های مختلف را تجویز کند.
آزمایش حساسیت پوستی چگونه انجام می‌شود؟
آزمایش حساسیت پوستی با استفاده از دو روش رایج انجام می‌شود. آزمایش خراش پوست و آزمایش تزریقی ، در روش خراش پوست، مقادیر کمی از مواد آلرژن روی سطح پوست، در ناحیه داخلی بازو یا پشت، قرار داده می‌شود و سپس پوست به آرامی با سوزن یا شیئی خراش داده می‌شود تا ماده آلرژن وارد لایه های سطحی پوست شود. در روش تزریقی، مقدار کمی از ماده آلرژن مستقیماً زیر پوست تزریق می‌شود. پس از انجام این آزمایش ها، پزشک ۱۵ تا ۲۰ دقیقه صبر می‌کند تا واکنش های پوستی مانند قرمزی، تورم یا خارش را بررسی کند. اگر واکنش آلرژیک رخ دهد، می‌توان با دقت مشخص کرد که فرد به چه ماده‌ای حساسیت دارد. این آزمایش ها بدون درد و سریع هستند و به تشخیص آلرژی های مختلف کمک می‌کنند.
قبل از انجام تست آلرژی پوستی، چه آمادگی‌هایی لازم است؟
قبل از انجام تست آلرژی پوستی، چند نکته و آمادگی مهم وجود دارد که باید رعایت کنید.
- مشاوره با پزشک: قبل از انجام تست، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا هرگونه سابقه آلرژی یا بیماری های دیگر شما بررسی شود.
- قطع مصرف داروها: برخی داروها نتایج تست را تغییر می‌دهند. پزشک توصیه می‌کند که مصرف این داروها قبل از انجام تست متوقف شود.
- پرهیز از استفاده از لوسیون ها یا کرم‌های موضعی: قبل از انجام تست حساسیت، از استفاده از لوسیون ها، کرم ها، پماد ها یا دیگر محصولات پوستی در ناحیه‌ای که تست انجام خواهد شد، خودداری کنید.
- در نظر گرفتن وضعیت بهداشتی: اگر دچار علائم شدید آلرژی یا عفونت پوستی مانند جوش، زخم یا التهاب هستید، بهتر است تست را به تعویق بیندازید. زیرا این وضعیت ها بر نتایج آزمایش تأثیر می‌گذارند.
مصرف داروها می‌تواند بر نتایج آزمایش حساسیت پوستی تأثیر بگذارد؟
مصرف برخی داروها بر نتایج آزمایش حساسیت پوستی تأثیر می‌گذارد. داروهایی مانند آنتی‌هیستامین‌ها ، داروهای ضدافسردگی، داروهای ضد اضطراب و داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی تأثیر منفی بر دقت نتایج تست آلرژی دارند. این داروها واکنش های پوستی را کاهش داده یا باعث تغییر در نحوه واکنش بدن به آلرژن ها می‌شوند. به همین دلیل، توصیه می‌شود که بیمار حداقل ۵ تا ۷ روز قبل از انجام آزمایش حساسیت پوستی از مصرف این داروها خودداری کند. البته، باید پیش از قطع مصرف داروها با پزشک خود مشورت کنید، زیرا برخی از داروها برای شرایط خاص فرد ضروری است و قطع آن ها به صورت ناگهانی خطراتی به همراه خواهد داشت.
نتایج آزمایش حساسیت پوستی چگونه تفسیر می‌شوند؟
نتایج آزمایش حساسیت پوستی بر اساس واکنش های پوستی به مواد آلرژن تفسیر می‌شوند. پس از انجام تست، پزشک به دقت واکنش های پوستی مانند قرمزی، تورم، خارش یا جوش های ریز را بررسی می‌کند. نحوه تفسیر نتایج به این صورت است.
- واکنش مثبت یا آلرژی: اگر پس از قرار دادن ماده آلرژن روی پوست، ناحیه مورد آزمایش قرمز، متورم یا خارش دار شود، نشان دهنده حساسیت به آن ماده است. میزان تورم و قرمزی با یک مقیاس عددی مشخص می‌شود و هرچه این واکنش شدیدتر باشد، حساسیت فرد به آن آلرژن بیشتر است.
- واکنش منفی یا بدون آلرژی: اگر هیچ گونه تغییر قابل توجهی در پوست ایجاد نشود ، نشان‌دهنده این است که فرد به آن آلرژن حساسیت ندارد.
- واکنش مشکوک یا خفیف: در برخی موارد، واکنش هایی خفیف مانند قرمزی یا تورم جزئی مشاهده می‌شود که در این صورت پزشک برای تایید حساسیت، تست های بیشتر یا ارزیابی های دقیق تری انجام می‌دهد.
پس از انجام تست پوستی، ممکن است عوارض جانبی رخ دهد؟
پس از انجام تست حساسیت پوستی برخی عوارض جانبی خفیف و موقتی رخ می‌دهد. این عوارض بدون نیاز به درمان خاصی خود به خود برطرف می‌شوند. برخی از عوارض احتمالی شامل موارد زیر است.
- قرمزی و تورم: شایع ترین عوارض پس از تست حساسیت، قرمزی و تورم در ناحیه‌ای است که ماده آلرژن روی آن قرار داده شده است. این علائم ظرف چند ساعت کاهش می‌یابند.
- خارش: ناحیه آزمایش شده دچار خارش می‌شود که موقتی است و با گذشت زمان از بین می‌رود.
- تاول‌های کوچک: در برخی موارد، در ناحیه آزمایش، تاول های ریز یا جوش های کوچک ظاهر می‌شوند که ظرف یک یا دو روز بهبود می‌یابند.
- عفونت: اگر پوست دچار آسیب یا شکاف شود، احتمال بروز عفونت وجود دارد، اما این عارضه نادر است.
- واکنش شدید در موارد نادر: در برخی از افراد، به‌ویژه کسانی که حساسیت شدید به آلرژن ها دارند، واکنش های شدید تر مانند آنافیلاکسی رخ می‌دهد. این نوع واکنش ها بسیار نادر هستند و نیاز به پیگیری و درمان فوری دارند.
تفاوت بین تست پریک (خراش) و تست پچ (چسب) در چیست؟
تست پریک و تست پچ هر دو برای تشخیص آلرژی ها به کار می‌روند، اما روش انجام آن ها و نوع واکنش هایی که بررسی می‌کنند متفاوت است. در تست پریک، مقادیر کمی از آلرژن ها روی سطح پوست در بازو یا پشت قرار داده می‌شود و سپس با استفاده از سوزن های مخصوص، سطح پوست به آرامی خراشیده می‌شود تا ماده آلرژن وارد پوست شود.
این تست برای شناسایی آلرژی های فوری مانند گرده، حیوانات خانگی یا گرد و غبار استفاده می‌شود و نتایج آن سریعا در طی ۱۵ تا ۲۰ دقیقه مشخص می‌شود. در تست پچ، قطعه ای از آلرژن‌ها به صورت چسبی به پوست چسبانده می‌شود و تست برای مدت ۴۸ ساعت روی پوست باقی می‌ماند تا واکنش های حساسیتی تأخیری مثل حساسیت به مواد شیمیایی در لوازم آرایشی یا محصولات بهداشتی شناسایی شوند. نتایج این تست پس از ۲ تا ۳ روز بررسی می‌شود.÷
تست حساسیت پوستی برای کودکان هم قابل انجام است؟
تست حساسیت پوستی برای کودکان نیز قابل انجام است و برای تشخیص آلرژی های محیطی، غذایی یا دیگر حساسیت های پوستی به کار می‌رود. این تست ها به صورت مشابه با بزرگسالان انجام می‌شوند، اما در صورت انجام برای کودکان، باید دقت بیشتری داشته باشیم. پزشکان تست هایی مانند تست پریک را برای کودکان انجام می‌دهند، که سریع و کم درد است و به راحتی قابل انجام می‌باشد.